Πώς μπορούν οι κοινωνικές δεξιότητες να οδηγήσουν στην επιχειρηματική επιτυχία;

Υπόβαθρο
Έχουν περάσει πάνω από τρεις δεκαετίες από τότε που η έννοια της επιχειρηματικότητας άρχισε να διευρύνεται σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, συνδέοντάς την με την εκπαίδευση, την προσωπική ανάπτυξη και τις ευρύτερες κοινωνικές επιπτώσεις. Μια από τις πρώτες εκθέσεις που ασχολήθηκαν με την πρόκληση αυτή ήταν η έκθεση του ΟΟΣΑ του 1989, Towards an Enterprising Culture - A Challenge
for Education and Training (ΟΟΣΑ 1989). Η έκθεση αυτή υπογράμμισε τη διάκριση μεταξύ της ευρύτερης προοπτικής της επιχειρηματικότητας που σχετίζεται με την προσωπική ανάπτυξη και τη συμπεριφορά και της στενότερης προοπτικής που επικεντρώνεται αποκλειστικά στη δημιουργία επιχειρήσεων.

Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνεργασίας, έχουν δρομολογηθεί διάφορες πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του αντίκτυπου της επιχειρηματικότητας, ιδίως στην εκπαίδευση. Ένα παράδειγμα είναι η Στρατηγική της Λισσαβόνας (2000), η οποία έδωσε έμφαση στην επιχειρηματικότητα ως σημαντικό στοιχείο στα εκπαιδευτικά συστήματα, ιδίως όσον αφορά τις στάσεις και τις ευρύτερες προοπτικές.
Υπάρχουν επίσης οι 8 Βασικές Ικανότητες, στο πλαίσιο των οποίων η Επιτροπή της ΕΕ και τα κράτη μέλη στοχεύουν στο να αναπτύξουν και να ενισχύσουν όλοι τις ικανότητες και τις βασικές δεξιότητές τους, από μικρή ηλικία και καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Αυτές οι βασικές ικανότητες περιλαμβάνουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις στάσεις που χρειάζεται ο καθένας για να αναπτυχθεί και να
ευδοκιμήσει, να βρει εργασία, να εμπλακεί σε κοινωνικά πλαίσια και να συμμετέχει ενεργά στην κοινωνία. Η επιχειρηματικότητα θεωρείται μία από τις βασικές ικανότητες για τη δια βίου μάθηση. Οι κοινωνικές δεξιότητες αποτελούν μέρος της ευρύτερης προοπτικής της επιχειρηματικότητας - των στάσεων - οι οποίες περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και την τόνωση γενικών ικανοτήτων, όπως η
ανάληψη πρωτοβουλιών, η υπευθυνότητα και η μετατροπή ιδεών σε δράση. Πρόκειται για την καλλιέργεια της περιέργειας, της αυτοπεποίθησης, της δημιουργικότητας και του θάρρους για ανάληψη κινδύνων. Η επιχειρηματική νοοτροπία προάγει επίσης την ικανότητα λήψης αποφάσεων, επικοινωνίας και συνεργασίας. Το να είσαι επιχειρηματίας και να έχεις επιχειρηματικό πνεύμα είναι το
ίδιο πράγμα: σημαίνει να εκμεταλλεύεσαι τις ευκαιρίες, να αγκαλιάζεις την αλλαγή και να δημιουργείς αξία - προσωπική, πολιτιστική, κοινωνική ή οικονομική.

Οι επιχειρηματικές ικανότητες και οι κοινωνικές δεξιότητες είναι ζωτικής σημασίας τόσο για την ατομική όσο και για την κοινωνική ανάπτυξη. Σε ατομικό επίπεδο, ενδυναμώνουν τους ανθρώπους να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Για την κοινωνία, πρόκειται για την καλλιέργεια πολιτών που αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη δημοκρατία, είναι προνοητικοί και αναπτύσσουν πρωτοβουλίες ή ξεκινούν κάτι νέο. Η εκμάθηση της επίλυσης προβλημάτων, του σχεδιασμού εργασιών και της συνεργασίας με άλλους μπορεί επίσης να κάνει τους νέους πιο επιτυχημένους. Οι επιχειρηματικές ικανότητες είναι περιζήτητες στην αγορά εργασίας, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Οι
επιχειρηματικές γνώσεις είναι επίσης απαραίτητες για όσους θέλουν να ξεκινήσουν και να διευθύνουν

τις επιχειρήσεις τους.
Οι επιχειρηματικές ικανότητες και οι κοινωνικές δεξιότητες στις οποίες επικεντρώνεται το έργο SkillsXellerate αποσκοπούν στην ενίσχυση των ικανοτήτων των νέων, όπως οι δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, η κριτική σκέψη, η ανθεκτικότητα, η προσαρμοστικότητα και η ενισχυμένη ικανότητα λήψης αποφάσεων. Αυτές οι ικανότητες δεν βοηθούν μόνο τους επιχειρηματίες, αλλά εξοπλίζουν επίσης όλα τα άτομα να διαχειρίζονται την αβεβαιότητα, να ξεπερνούν τα εμπόδια και να πλοηγούνται στις αλλαγές.

Δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων
Στην καθημερινή ζωή, αντιμετωπίζουμε συνεχώς προκλήσεις, είτε πρόκειται για την επίλυση πρακτικών προβλημάτων, είτε για τη διαχείριση προσωπικών σχέσεων, είτε για την οργάνωση του χρόνου μας. Οι νέοι εργαζόμενοι ή οι νέοι επιχειρηματίες αντιμετωπίζουν συχνά προκλήσεις είτε στο χώρο εργασίας είτε στους οργανισμούς τους. Οι κοινωνικές δεξιότητες, όπως η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, μας βοηθούν να αναλύουμε καταστάσεις από διαφορετικές οπτικές γωνίες, να εντοπίζουμε τις βασικές αιτίες των προβλημάτων και να βρίσκουμε δημιουργικές λύσεις. Το να είσαι ικανός λύτης προβλημάτων μπορεί να κάνει την καθημερινή ζωή και την εργασία πιο ομαλή και λιγότερο αγχωτική.

Κριτική σκέψη
Η ικανότητα κριτικής σκέψης μας βοηθά να αμφισβητούμε υποθέσεις και να λαμβάνουμε τεκμηριωμένες αποφάσεις στην καθημερινή μας ζωή, είτε είμαστε υπάλληλοι, είτε επιχειρηματίες, είτε ιδιώτες. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τον προβληματισμό σχετικά με τις συνήθειές μας, την
αξιολόγηση των κινδύνων ή τη στάθμιση των υπέρ και των κατά πριν από τη λήψη σημαντικών αποφάσεων. Η κριτική σκέψη μπορεί να συμβάλει σε καλύτερες, πιο βιώσιμες μακροπρόθεσμες επιλογές. Σημαίνει να μην ενεργούμε παρορμητικά αλλά να λαμβάνουμε τεκμηριωμένες αποφάσεις, αυξάνοντας τις πιθανότητες μακροπρόθεσμης επιτυχίας τόσο για το άτομο όσο και για τον οργανισμό. Οι επιχειρηματίες ή οι εργαζόμενοι που μπορούν να σκέφτονται κριτικά εντοπίζουν γρήγορα τις αναποτελεσματικές διαδικασίες ή τα προβλήματα στη ροή εργασίας και συμβάλλουν στη βελτίωση.

Ανθεκτικότητα
Το να μαθαίνει κανείς από τα λάθη και να προχωράει μπροστά, είτε στις προσωπικές σχέσεις, είτε στην εργασία, είτε στην υγεία, είναι ζωτικής σημασίας για την προσωπική ανάπτυξη, αλλά περιλαμβάνει επίσης τη χρήση των εμπειριών ως μαθήματα. Η ανθεκτικότητα μας βοηθά να διαχειριστούμε τις αλλαγές και να ξεπεράσουμε δύσκολες καταστάσεις με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Αυτή η ικανότητα επιτρέπει στα άτομα να συνεχίσουν να αποδίδουν και να εξελίσσονται παρά τις προκλήσεις.

Προσαρμοστικότητα
Ο κόσμος, η καθημερινή ζωή και τα εργασιακά καθήκοντα αλλάζουν συνεχώς και η ικανότητα προσαρμογής σε νέες καταστάσεις είναι απαραίτητη. Είτε πρόκειται για το χειρισμό της τεχνολογίας,είτε για τροποποιημένα σχέδια, είτε για απροσδόκητα γεγονότα, η προσαρμοστικότητα μας βοηθά να παραμένουμε ευέλικτοι και ανοιχτοί στις αλλαγές. Μας επιτρέπει να συνεχίσουμε να είμαστε
αποτελεσματικοί και ικανοποιημένοι, ακόμη και όταν οι συνθήκες αλλάζουν. Τα άτομα που είναι ανοιχτά στην αλλαγή μπορούν να προσαρμόζουν γρήγορα τους τρόπους εργασίας τους ώστε να ανταποκρίνονται στις νέες απαιτήσεις των εργοδοτών ή της αγοράς.

Λήψη αποφάσεων
Στη ζωή, συχνά χρειάζεται να παίρνουμε γρήγορες, καλά μελετημένες αποφάσεις, είτε πρόκειται για τα οικονομικά, την οικογένεια, την εργασία ή τους προσωπικούς στόχους. Οι κοινωνικές δεξιότητες μας βοηθούν να αξιολογούμε τις καταστάσεις και να λαμβάνουμε τις σωστές αποφάσεις με βάση τις πληροφορίες που διαθέτουμε, οδηγώντας σε καλύτερα αποτελέσματα τόσο σε μεγάλες όσο και σε μικρές αποφάσεις.

Οικοδόμηση και διατήρηση σχέσεων
Τόσο η εργασία όσο και η καθημερινή ζωή περιλαμβάνουν τη δημιουργία και τη διατήρηση σχέσεων με συναδέλφους, πελάτες και διευθυντές. Οι κοινωνικές δεξιότητες, όπως η ενσυναίσθηση, η επικοινωνία και η συναισθηματική νοημοσύνη, μας βοηθούν να οικοδομήσουμε ισχυρές σχέσεις, να επιλύσουμε συγκρούσεις και να δείξουμε κατανόηση των προοπτικών των άλλων. Αυτές οι δεξιότητες δημιουργούν βαθύτερες, πιο ουσιαστικές σχέσεις που παρέχουν υποστήριξη και χαρά στην καθημερινή ζωή. Η ικανότητα αποτελεσματικής συνεργασίας, η έμπνευση ομαδικής εργασίας και η εποικοδομητική επίλυση συγκρούσεων είναι το κλειδί της επιτυχίας, είτε ως νέος επιχειρηματίας είτε ως εργαζόμενος.

Συμπερασματικά, οι κοινωνικές δεξιότητες κάνουν σημαντική διαφορά στην καθημερινή ζωή. Μας βοηθούν να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις, να λαμβάνουμε καλύτερες αποφάσεις, να οικοδομούμε ισχυρές σχέσεις και να συμβάλλουν στη μακροπρόθεσμη επαγγελματική επιτυχία, ενισχύοντας τη συνεργασία, την ευελιξία και την ηγεσία στον εργασιακό χώρο ή ίσως έναν τρόπο για μια επιχειρηματική επιτυχία.